درست غذا خوردن، ورزش کردن، خواب کافی، تسلط بر استرس و تمرین تمرکز حواس،… همه اینها قطعا به طول عمر و سلامتی بیشتر می‌افزاید . با این وجود، ما بیشتر و بیشتر از نقش محیط پیرامون خود – محیط ساخته شده ای که در آن زندگی می کنیم، یاد می گیریم و کار می کنیم – در این معادله آگاه میشیم. پیوندهای بین هنر، زیبایی شناسی، محیط ساخته شده، سلامت و رفاه چیز جدیدی نیست، اما استفاده از آن در فضای مسکونی در حال افزایش هست. طراحی و دکوراسیون داخلی با تمرکز بر سلامتی، اخلاق طراحی رو به رشد هست پس میتونیم بگیم فضاهای مسکونی بر سلامت جسم و احساس تاثیر زیادی دارن.
امروزه زندگی مدرن استرس و فشارهای مختلفی رو به همراه داره.شواهد محکمی وجود داره که نشون میده فضای خانه و محیط زندگی افراد رابطه ی تنگاتنگی با رفاه و آسایش آنها داره . روان‌شناسان علوم رفتاری به این نتیجه رسیدن که تاثیر دکوراسیون و طراحی داخلی خانه امری واضح و روشن هست که میتونه بسیاری از مشکلات رفتاری افراد رو حل کنده و به بهبود روحیه آنها کمک کنه . به بیان دیگه فضای داخلی میتونه منبع تمام نشدنی نشاط و آرامش باشه به شرط اینکه برخی اصول رعایت بشه.
فضای مسکونی امنیت ، کنترل، تعلق ،هویت و حریم خصوصی رو فراهم میکنه.نتایجی که از تحقیقات به دست آمده نشون میده که دکوراسیون داخلی فضای خانه تاثیر مثبتی بر روی سلامت و آرامش ذهنی داره چون انسان ها به طور قابل توجهی تحت تاثیر محیط اطراف خودش قرار میگیره به همین دلیل درک اینکه چگونه طراحی داخلی میتونه به سلامت و احساسات ما کمک کنه مهم هست.
دکوراسیون داخلی یکی از مهمترین بخش های معماری و طراحی هست که مثل هنرهای دیگه ، دارای سبک و سیاق و اصولی هست که براساس سلیقه ها و نیازهای هر فرد، میتونه تغییر کنه. دکوراسیون داخلی یه فضا،حاصل در کنار قرار گرفتن عناصر مختلفی هست ،که تاثیر فیزیکی و روحی خاصی رو بر روی افراد میذاره و افراد واکنش های متفاوتی نسبت به دکوراسیون های داخلی مختلف از خود نشون میدن، که باعث بهبود بخشیدن عملکردفیزیکی و روانی فضا برای راحت کردن زندگی در آن هست ، از این روطرح های دکوراسیون داخلی ومبلمان باید به گونه ای طراحی بشن که منطبق با خواسته های درونی انسان باشه، هدف اصلی ازانجام دکوراسیون داخلی ، بالابردن کارایی و زیبا سازی فضا وهماهنگی آن بااحساسات درونی انسان هست.
پس با توجه به مطالب گفته شده دکوراسیون داخلی فضای مسکونی نقش مهمی در بالا بردن روحیه ی افراد و تاثیر زیادی روی احساسات و سلامت روحی و روانی داره . دکوراسیون داخلی به دو شکل میتونن روی ساکنین اثر بذارن :
- اثر طراحی روی فضای مورد نظر
- اثر طراحی روی افراد ساکن در آن فضا
قطعا برای رسیدن به این هدف باید یه سبکی از دکوراسیون داخلی که بر اساس سلیقه و روحیه ی افراد خانواده هست رو انتخاب کنیم پس میتونیم بگیم که دکوراسیون داخلی با توجه به خصوصیات فردی یا اجتماعی هر فرد یا خانواده شکل میگیره.در چیدمان دکوراسیون داخلی یه فضا باید به اصول اولیه مثل کاربرد فضا، روان شناسی کاربر ، موقعیت فضا از لحاظ اقلیمی و نور طبیعی و غیره و همینطور شناخت سبک های متداول در چیدمان مثل روان شناسی رنگ ، محل قرار گیری مبلمان ، شناخت ارگونومی و سیرکولاسیون رو مد نظر قرار بدیم.
با در نظر گرفتن مطالب گفته شده در ادامه به این مسائله بیشتر نگاه میکنیم که چگونه انتخاب های صحیح دکوراسیون داخلی فضای مسکونی میتونه سلامت روحی و روانی ما رو تقویت کنه و به ما این امکان رو میده که احساس مثبت و بهتری نسبت به این فضا داشته باشیم.
عنصر فضا
همه ما فضای شخصی خودمون رو دوست داریم، و در حالی که نمیتونیم چیزهای زیادی رو که در دنیای بیرون می‌گذرد کنترل کنیم، میتونیم محیط اطرافمون رو ، مثل فضای داخلی خونه رو تطبیق بدیم تا فضایی امنی رو برای استراحت و آرامش ایجاد کنیم. علاوه بر این، سبک دکوراسیون داخلی لزوماً نیازی به مدل سازی یک خانه نمایشی نداره. تحقیقات نشان داده که چگونه استفاده از فضا به سلامت روان ارتباط داره.
احساس گیر افتادن در وسایل زیاد و به هم ریختگی میتونه حالت ذهنی منفی ایجاد کنه و منجر به ناتوانی در تمرکز یا احساس ناگهانی افسردگی بشه . بنابراین، عاقلانه هست که مبلمان و وسایلی رو که فضا رو آشفته میکنه حذف کنیم یا میتونیم برای جای دادن آنها از روش های دیگه ای استفاده کنیم به طور مثال رادیاتورهای عمودی در حال تبدیل شدن به یه گزینه مد ورز به جای نسخه های افقی سنتی هستن.
رنگ و نور
امروزه با توجه به گفته های معماران و طراحان داخلی ، استفاده از رنگ های مختلف در دکوراسیون داخلی فضای مسکونی بر روی روان انسان ها تاثیر زیادی داره . در واقع رنگ ، عنصر ترکیبی از نور هست که احساس های مختلفی مثل شادی و غم یا هیجان رو پدید میاره که این اثر گذاری بر روی جنسیت ، سنین و نژادهای مختلف ، متفاوته.
رنگ ها مهمترین عنصر از دکوراسیون داخلی محسوب میشن که منبع انتقال احساس هستن ، اینکه از چه رنگ یا رنگ هایی در فضای داخلی استفاده کنیم علاوه بر روشنایی خانه و تاثیر بر روی روحیه به دیده شدن بیشتر وسایل خانه هم کمک میکنه.
مطالعات ثابت کرده که رنگ‌هایی مانند قرمز و نارنجی «تحریک‌کننده» هستن، در حالی که رنگ‌های پاستلی بسیار «آرام‌بخش‌تر» هستن. بسته به اتاقی که می‌خواهیم تزئین کنیم، رنگ‌های مختلف به حالات مختلفی دست می‌یابد. به عنوان مثال، رنگ‌های محرک برای دفتر خانه‌ای که باید در آن روشن و خلاق باشیم، ایده‌آل هست، در حالی که رنگ‌های آرام‌بخش برای یک سالن استراحت یا اتاق خواب، جایی که برای استراحت به آنجا میریم بهترین گزینست.
نور طبیعی میتونه هر فضایی رو کمی بزرگتر و محدودتر از آنچه هست جلوه بده. همچنین به نظر میرسه رنگ‌هایی که بر روی سطوح مختلف مبلمان، دیوارها و کف خانه ظاهر میشن ، ظاهری متفاوت و زنده‌تر رو نشان بده. این چیزی هست که هیچ لامپی، هر چقدر هم پیچیده باشه، نمیتونه آن را تکرار کنه. اما علاوه بر مزایای بصری که نور طبیعی به فضای داخلی میده نور خورشید برای بدن نیز مفید هست. این باعث افزایش سطح سروتونین، ماده شیمیایی شادی آور میشه و همچنین به ما کمک میکنه بهره وری داشته باشیم. نور طبیعی در خانه همچنین برای جلوگیری از خسته شدن بیش از حد چشمان و در عین حال بیدار نگه داشتن مفید هست.
طرح رنگ مبلمان، دیوارها و کف نیز نقش زیادی در میزان نور طبیعی که در اتاق های خانه به گردش در می آید، ایفا می کنه . رنگ‌های روشن‌تر نور و چرخش بیشتری رو منعکس می‌کنن و فضای روشن‌تری ایجاد می‌کنن.
نورهای طبیعی جهت آرامش و آسایش روانی و زیبایی و تنوع میتونه به صورت کنترل شده وارد فضای داخلی بشن .نور عامل اصلی در ترکیب فضای داخلی روشنایی هست که بر حالت مواد و سطوح آن تاثیر میذاره.
رنگ نور نیز عامل موثری در آسایش و نمایش اشیا و پویایی یک فضای داخلی هست. بدون نور، نه فرم و رنگ قابل دیدنی وجود خواهد داشت و نه هیچ‌گونه حصار مرئی جهت فضای داخلی. به همین دلیل اولین عملکرد طراحی نور روشن کردن فرم‌ها و فضای یک محیط و نیز اجازه به کاربرهای فضاست تا فعالیت‌ها و وظایف خودشونو رو با سرعت، دقت و راحتی در خود انجام بدن.
سقف‌های کم و اتاق‌های بی‌رویه میتونه باعث ایجاد کلاستروفوبیا، استرس و افسردگی بشه . علاوه بر این، آنها اجازه عبور نور طبیعی زیادی رو نمیدن که باعث میشه فضا تاریک و غیر دعوت کننده باشه . برای مقابله با این مشکل، میتونیم از نور مصنوعی در لامپ‌ها و چراغ‌های دیواری در دکورسیون داخلی فضای مسکونی استفاده کنیم تا احساس راحتی داشته باشیم. راه های دکوراسیون داخلی زیادی وجود داره که میتونیم نور خورشید رو بیشتر وارد خانه کنیم. برخی از آنها رو میتونیم از داخل انجام داد، مانند رنگ روی دیوارها، مبلمان و غیره، در حالی که برخی دیگر شامل افزودن سطوح شیشه ای بیشتر به خانه و ایجاد راهی برای عبور نور خورشید هست.
پس میتونیم نتیجه بگیریم که نور طبیعی به بهبود خلق و خو ، افزایش انرژی و بالا بردن روحیه و زیباتر کردن دکوراسیون داخلی فضای مسکونی کمک میکنه. بنابراین، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور طبیعی برای تنظیم درونی و عاطفی و سلامت روح و روان ضروری هست.
گیاهان
گیاهان میتونن رنگ های زنده و جذابی رو به دکوراسیون داخلی خانه اضافه کنن.گیاهان داخلی یکی از بهترین انتخاب‌های دکوراسیون داخلی هستن که میتونیم برای تقویت سلامت روان انجام بدیم .این عنصر به ما این امکان رو می ده که در حین آزاد کردن اکسیژنی که ثابت شده تنفس رو بهبود ببخشیم ، احساس ارتباط بیشتری با فضای باز داشته باشیم. علاوه بر این، حفظ ارتباط با طبیعت یک اثر آرام بخش داره که به ما کمک میکنه هر از گاهی نگرانی و استرس های خودمونو فراموش کنیم.
این عنصر نه تنها میتونه فضای داخلی خانه رو زیبا تر کنه بلکه میتونیم آنها رو احساس کنیم و نحوه ی تاثیر این عنصر رو بر روحیه و سلامتی رو حس کنیم.گیاهان آپارتمانی با احیای جو بسته به فضای داخلی زندگی میبخشه ، هوای خانه رو تصفیه میکنه و صداها رو از بین میبره.
همچنین وجود رنگ سبز گیاه در دکوراسیون داخلی فضای مسکونی اثر کاهش دهنده ی استرس رو داره .نزدیک بودن به طبیعت ذهن و روح رو ارام میکنه و فضای زیبایی رو ایجاد میکنه. از بهترین گیاهان برای فضای داخلی مسکونی گیاهانی مثل آلوئه ورا ،مرکبات و رزماری هستن که همگی فواید خاص خودشونو برای بهبود سلامت روان ما از راه های مختلف دارن.
رنگ
از آنجایی که اکثر مردم بیشتر وقت خودشونو در داخل خانه می گذرانن، رنگ دکوراسیون داخلی واقعا اهمیت داره. به گفته الکساندر شاوس، مدیر مؤسسه تحقیقات زیست اجتماعی آمریکا، رنگ یه فضا میتونه مستقیماً بر ذهن تأثیر بذاره.
در اوایل سال 1936، فابر بیرن، رهبر روانشناسی رنگ های کاربردی، گفت: ‘مطالعه رنگ اساساً یک علم ذهنی و روانشناختی هست، زیرا اصطلاح رنگ به خودی خود به یک احساس اشاره داره.’ و زمانی که زمان طراحی فرا میرسه، معماران رنگ رو جدی میگیرن.
در واقع، بسیاری از معماران بر این باورند که گنجاندن رنگ در یک فضای معماری فقط مربوط به دکوراسیون نیست. این به این دلیل هست که آنها فقط یک فضای خنک ایجاد نمی کنن. آنها فضایی رو برای یک هدف خاص ایجاد می کنن. و بسته به عملکرد آن فضا، رنگ‌های خاصی میتونن آن عملکرد رو پشتیبانی کرده یا با آن تداخل کنن.
به طور مثال ، رنگ سفید میتونه احساسات مختلفی رو برانگیزد. از یک طرف، رنگ سفید میتونه نماد پاکی، بی گناهی، خوبی، ایمنی، پاکیزگی و طراوت باشه . اما از طرف دیگه، رنگ سفید میتونه کمی سرد، تنها و دور احساس کنه.
و یا رنگ بنفش از دیرباز با سلطنت و تجمل همراه بوده . و برخی از سایه های این رنگ هنوز هم میتونن حس ثروت و فراوانی رو برانگیزد. برای برخی افراد، رنگ بنفش به تقویت حل مسئله و خلاقیت نیز کمک می کنه.
سایه‌های سبک اسطوخودوس میتونه بسیار آرام‌بخش باشه، در حالی که رنگ‌های عمیق و شاداب آلویی میتونه بسیار قدرتمند باشه. بنابراین، زمانی که از رنگ بنفش به عنوان رنگ برجسته استفاده کنیم، بیشتر از سلامت روان حمایت می کنه تا رنگ غالب.
سخن آخر:
دکوراسیون داخلی و افراد به شدت با یکدیگر مرتبط هستن. هر کدام دیگری را می سازند و هر کدام دیگری را می شناسند و توضیح می دهند، درست مانند آکواریوم که برای تبدیل شدن به آکواریوم به ماهی نیاز داره وگرنه یک جعبه شیشه ای ساده خواهد بود. همچنین ساختمان ها به افرادی نیاز دارن که از آنها برای کارکرد خاصی استفاده کنن، در غیر این صورت، امکانات خالی و بدون ارزش هستن. بنابراین طراحان باید قبل از شروع طراحی داخلی و خارجی، رفتار، اعمال و روان انسان رو به طور کلی مطالعه کنن.
فرم فضای داخلی یکی از عوامل اصلی طراحی هست که بر احساسات ساکنین تأثیر میذاره. پارامترهای مختلفی در طراحی فضای داخلی مهم هستند مانند: نور، رنگ، فرم، مواد و مبلمان. از جمله این پارامترها، شکل یا شکل فضا بر اساس ایده و خواسته معمار هست. در حالی که پارامترهای نور و رنگ انعطاف پذیر هستن و میتونن به راحتی با خلق و خوی ساکنان تغییر کنن.همچنین فرم فضا و دکوراسیون داخلی فضا از عواملی هستن که میتونن تاثیرات ویژه ای رو بر روی احساسات و سلامت روح و روان ساکنین بذارن که نمیتونیم نادیده بگیریم.